اختلاف قرائات در ابدالاختلاف قرائات در ابدال، اختلاف در قرائات ناشی از تبدیل یک کلمه به کلمه دیگر می‌باشد. ۱ - موارد اختلافمحققان علو م قرآنی سعی کرده‌اند موارد اختلاف قرائات صاحبان قرائت را به گونه‌ای دسته بندی و منضبط کنند، و با توجه به سلایق و پیش فرض‌های خود، به راه‌های مختلفی رفته‌اند. ابو الفضل رازی موارد اختلاف را در قالب ۷ وجه صورت بندی کرده است: ۱. اختلاف اسماء از جهت مفرد و تثنیه و جمع و تذکیر و تانیث و مبالغه و مانند آن؛ ۲. اختلاف اشکال صرفی افعال و آنچه مرتبط به ضواهر صرفی است، مانند شکل ماضی و مضارع و امر ، واسناد به مذکر و مؤنث و متکلم و مخاطب و اسم فاعل و اسم مفعول ؛ ۳. اختلاف به لحاظ وجوه اعراب؛ ۴. اختلاف به لحاظ زیادت و نقصان؛ ۵. اختلاف به لحاظ تقدیم و تاخیر؛ ۶. اختلاف در لغات به لحاظ فتح و امالة و ترقیق و تفخیم و تحقیق و تسهیل و ادغام و اظهار و مانند آنها؛ ۷. اختلاف به لحاظ قلب و ابدال در یک کلمه یا حرف به کلمه یا حرف دیگر. مثال برای مورد اخیر، آیه : (فاسعوا الی ذکر الله) است که قرطبی در تفسیر خود نقل می‌کند که ابن خطاب و ابن شهاب «فامضوا الی ذکر الله» قرائت کرده‌اند. [۲]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۱۰۲.
۲ - عناوین مرتبطاختلاف قرائات در حروف . ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «اختلاف قرائات در ابدال». |